Prognozy ekonomiczne są coraz mniej optymistyczne dla milionów Polaków, którzy czekają na ulgę w spłacie zobowiązań. Ekspertki, takie jak ekonomistka PKO BP Urszula Kryńska, przewidują, że obecny poziom stóp procentowych może utrzymać się aż do maja 2025 roku. Oznacza to przedłużający się okres wysokich rat kredytowych, co może wywołać szereg negatywnych skutków społecznych.
Wysokie stopy procentowe a rozwarstwienie społeczne
Utrzymanie stóp procentowych na poziomie 5,75% dla stopy referencyjnej może pogłębić rozwarstwienie społeczne w Polsce. Rodziny, które zaciągnęły kredyty hipoteczne w okresie niskich stóp procentowych, stają przed widmem długoterminowego obciążenia budżetów domowych znacznie wyższymi ratami. Klasa średnia, która często decydowała się na zakup mieszkań na kredyt, będzie szczególnie dotknięta tą sytuacją.
Negatywny wpływ na rynek pracy i mobilność zawodową
Przedłużający się okres wysokich stóp procentowych może również wpłynąć na rynek pracy i mobilność zawodową Polaków. Osoby obciążone wysokimi ratami kredytów mogą być mniej skłonne do zmiany pracy lub miejsca zamieszkania, obawiając się utraty stabilności finansowej. To z kolei może prowadzić do stagnacji na rynku pracy i ograniczenia rozwoju zawodowego wielu osób, co w dłuższej perspektywie może odbić się na konkurencyjności polskiej gospodarki.
Wpływ na młode pokolenie i plany życiowe
Wysokie stopy procentowe skutecznie odstraszają od zaciągania nowych kredytów hipotecznych, co może prowadzić do odraczania decyzji o założeniu rodziny czy zakupie własnego mieszkania. Ten trend może mieć długofalowe konsekwencje demograficzne i społeczne, wpływając na strukturę wiekową społeczeństwa i model życia rodzinnego w Polsce. Młode pokolenie będzie szczególnie dotknięte tą sytuacją, co może prowadzić do zmian w ich planach życiowych i decyzjach dotyczących założenia rodziny.
Wzrost zadłużenia gospodarstw domowych
Utrzymujące się wysokie stopy procentowe mogą również prowadzić do wzrostu poziomu zadłużenia gospodarstw domowych w innych obszarach. Kredytobiorcy, szukając sposobów na zbilansowanie domowych budżetów, mogą sięgać po dodatkowe pożyczki czy kredyty konsumpcyjne, co w perspektywie długoterminowej może prowadzić do spirali zadłużenia i poważnych problemów finansowych.
Wpływ na nierówności międzypokoleniowe
W szerszej perspektywie społecznej, przedłużający się okres wysokich stóp procentowych może przyczynić się do wzrostu nierówności międzypokoleniowych. Podczas gdy osoby posiadające oszczędności mogą korzystać z wysokiego oprocentowania lokat i depozytów, młodsze pokolenia stają przed barierą nie do przeskoczenia w kontekście dostępu do własnego mieszkania. Ta sytuacja może prowadzić do napięć społecznych i pogłębiania się różnic ekonomicznych między poszczególnymi grupami społecznymi.
Według danych GUS, w 2022 roku średnia stopa procentowa dla kredytów hipotecznych wynosiła 5,34%, co jest najwyższym poziomem od 2012 roku. Taki trend może mieć poważne konsekwencje dla gospodarstw domowych i całej polskiej gospodarki.
