W minionym tygodniu, Sylwester Marciniak, szef Państwowej Komisji Wyborczej, skierował prośbę do ministra finansów, Andrzeja Domańskiego, o niezwłoczne wskazanie podstawy prawnej jego wniosku o wykładnię uchwały PKW z 30 grudnia ub. roku w sprawie sprawozdania finansowego komitetu wyborczego PiS z wyborów parlamentarnych z 2023 r.
Tło konfliktu
Cała sytuacja rozpoczęła się, gdy minister finansów Andrzej Domański wysłał pismo do Państwowej Komisji Wyborczej w sprawie uchwały, w której PKW zatwierdziła sprawozdanie finansowe komitetu wyborczego PiS, dotyczące wyborów do Sejmu i Senatu w 2023 r. W piśmie, minister Domański zadał dwa pytania dotyczące wykładni uchwały. W pierwszym z nich, poprosił o potwierdzenie, czy par. 2 uchwały oznacza, że może być ona wykonana wyłącznie w przypadku uprzedniego rozpatrzenia skargi komitetu wyborczego przez Sąd Najwyższy, „ukonstytuowany w sposób zgodny z orzecznictwem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka oraz Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej”.
Pierwsze pytanie
Wypowiedź ministra Domańskiego wzbudziła wiele kontrowersji, ponieważ wątpliwości dotyczące wykładni uchwały nie były wcześniej przedstawione przez stronę ministra finansów. W odpowiedzi na to pytanie, szef PKW, Sylwester Marciniak, podkreślił, że podstawą prawną uchwały jest art. 145 paragraf 6 Kodeksu wyborczego, który stanowi, że jeżeli Sąd Najwyższy uzna skargę pełnomocnika finansowego za zasadną, Państwowa Komisja Wyborcza niezwłocznie postanawia o przyjęciu sprawozdania finansowego.
Drugie pytanie
W drugim pytaniu, minister Domański poprosił o potwierdzenie, czy „w dniu przyjęcia Uchwały PKW dysponowała orzeczeniem Sądu Najwyższego w tej sprawie, w składzie ukonstytuowanym w sposób zgodny z orzecznictwem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka oraz Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, a jeżeli tak, to o wskazanie tego orzeczenia”.
Podstawa prawna
W odpowiedzi na pismo ministra finansów, szef PKW Sylwester Marciniak podkreślił, że podstawą prawną uchwały jest art. 145 paragraf 6 Kodeksu wyborczego. Powołał się również na paremię prawną „clara non sunt interpretanda” (to, co jest jasne, nie podlega interpretacji), sugerując, że w sprawie nie ma żadnych wątpliwości co do interpretacji prawa.
Kompetencje ministra finansów
Marciniak podkreślił również, że minister finansów nie jest stroną ani uczestnikiem postępowania w sprawie przyjęcia lub odmowy przyjęcia sprawozdania finansowego komitetu wyborczego. W ten sposób, ministrowi finansów nie przysługuje uprawnienie do wnioskowania o wykładnię uchwały PKW.
Konsekwencje
Wydaje się, że konflikt pomiędzy PKW a ministrem finansów doprowadził do impasu, ponieważ szef PKW odmówił udzielenia odpowiedzi na pytania ministra Domańskiego, argumentując, że podstawa prawną uchwały jest jasna i nie wymaga dodatkowej interpretacji. W tym kontekście, nie jest jasne, co stanie się dalej w tej sprawie i czy Komisja Wyborcza będzie kontynuowała postępowanie w sprawie sprawozdania finansowego komitetu wyborczego PiS.
Według danych Państwowej Komisji Wyborczej, w wyborach parlamentarnych z 2023 r. udział wzięło 13,6 milionów uprawnionych do głosowania, co stanowi 57,8% frekwencji. Wyniki wyborów okazały się być przedmiotem licznych kontrowersji i krytyki, szczególnie wśród partii opozycyjnych.
