Odkrycia archeologiczne z terenów prekolumbijskiej Ameryki Południowej zaskakują swoją precyzją i kunsztem wykonania. Szczególnie interesujące są tatuaże znalezione na zmumifikowanych szczątkach ludzkich, które pochodzą z kultury Chancay.
W trakcie badań, naukowcy odkryli, że najcieńsze linie na tych tatuażach zostały wykonane przy użyciu pojedynczej igły kaktusowej lub zaostrzonej kości zwierzęcej. To odkrycie wskazuje na niezwykłą umiejętność i wyrabianie tatuaży w tamtych czasach.
Jednym z najbardziej znanych przykładów prekolumbijskich tatuaży są te zachowane na ciele „Damy de Cao”, kobiety z elity kultury Moche. Szczątki te stały się kluczowym punktem odniesienia w badaniach nad dawnymi metodami zdobienia ciała. Na podstawie tych badań, przyjęto ogólną tezę, że tatuaże były zarezerwowane głównie dla przedstawicieli wyższych warstw społecznych.
Zdaniem Judyty Bąk z Wydziału Historycznego Uniwersytetu Jagiellońskiego, tatuaże były stosunkowo powszechne w całej przedhiszpańskiej Ameryce Południowej. Stan zachowania tatuaży na odkrytych szczątkach jest bardzo zróżnicowany – od doskonale widocznych i dobrze zachowanych wzorów po niemal całkowicie zatarte ślady.
Dzięki nowoczesnym metodom badawczym, naukowcy mogą lepiej analizować te skomplikowane formy sztuki ciała. W międzynarodowym projekcie badawczym, w którym uczestniczyła Judyta Bąk, zastosowano fluorescencję stymulowaną laserowo (LSF). To pierwsze użycie tej metody do analiza starożytnych tatuaży, co pozwoliło na szczegółowe zobrazowanie nawet najmniejszych wzorów.
W ramach tego projektu, analizowano szczątki z kultury Chancay, przechowywane w Muzeum Archeologicznym Arturo Ruiza Estrady. Kultura Chancay istniała na terenach dzisiejszego Peru w latach 900–1533 n.e., nawiązując relacje handlowe z innymi regionalnymi społecznościami, aż do momentu wchłonięcia przez Imperium Inków.
Pieter van Dalen i Alfredo J. Altamirano podjęli próbę powiązania tatuaży z określonymi grupami społecznymi. Ich odkrycia wskazują, że posiadanie tatuaży było związane głównie z kobietami uzdrowicielkami. Jednym z najciekawszych przykładów, który badano w ramach projektu, są tatuaże zachowane na szczątkach „wytatuowanego człowieka z Huacho”.
Szczątki mężczyzny pokryte są licznymi tatuażami, które obejmują niemal całą powierzchnię jego ciała. Wzory te zawierają zarówno proste kształty, jak i bardziej złożone sceny figuralne. Porównując tatuaże człowieka z Huacho z innymi przykładami z kultury Chancay, można przypuszczać, że ich liczba oraz złożoność dekoracji wskazują na szczególną rolę tego mężczyzny w strukturach społecznych tej kultury.
Dzięki wykorzystaniu technologii LSF, badacze uzyskali wyraźny obraz tatuaży o grubości linii zaledwie 0,1–0,2 mm. Poziom szczegółowości tych wzorów dorównuje, a w niektórych przypadkach nawet przewyższa współczesne techniki tatuowania. Porównując te linie z innymi formami sztuki, takimi jak ceramika czy malowidła naskalne, można dostrzec ogromny wysiłek włożony w wykonanie tych tatuaży.
Jak wskazano w publikacji, precyzja tatuaży sugeruje użycie wyjątkowo ostrych narzędzi, prawdopodobnie pojedynczej igły kaktusowej lub zaostrzonej kości zwierzęcej. Tatuaże to jedna z najbardziej skomplikowanych form sztuki odnalezionych w kulturze Chancay do tej pory, stanowiły one część kulturowego i estetycznego rdzenia tej kultury.
Badanie pokazuje wyższy poziom złożoności artystycznej w prekolumbijskim Peru niż oczekiwano. Odkrycia te otwierają nowe perspektywy w badaniach nad tatuażami i sztuką ciała w kulturach prekolumbijskich.
