W dniu dzisiejszym, 24 kwietnia, rozpoczęły się ekshumacje w Puźnikach, wsi położonej na zachodzie Ukrainy. Prace te są wynikiem długo oczekiwanej decyzji o zniesieniu moratorium na poszukiwania i ekshumacje szczątków polskich ofiar zbrodni OUN i UPA. Decyzja ta została ogłoszona pod koniec listopada 2024 r. przez ministrów spraw zagranicznych Polski i Ukrainy, Radosława Sikorskiego i Andrija Sybihy.
Prace w Puźnikach będą prowadzone przez fundację Wołyńskie Starożytuosci, która otrzymała pozwolenie na prowadzenie poszukiwań w tym miejscu. Ekshumacje będą trwały około trzech tygodni, a w nich będą uczestniczyli specjaliści z Ukrainy oraz Polski. Prace te będą miały na celu odnalezienie szczątków polskich ofiar zbrodni OUN i UPA, które miały miejsce w nocy z 12 na 13 lutego 1945 r.
Według różnych źródeł, w Puźnikach ukraińscy nacjonaliści wymordowali od 50 do 140 Polaków. Prace w Puźnikach będą prowadzone w sposób bardzo staranny, a żaden ze specjalistów nie będzie udzielał żadnych komentarzy w trakcie prac. Po zakończeniu prac odbędzie się wspólna konferencja prasowa.
Wnioski z badań zostaną wykorzystane do identyfikacji ofiar zbrodni OUN i UPA. Przeprowadzone zostaną testy DNA, a następnie zostaną one porównane z testami DNA krewnych tych zmarłych osób. Próbki DNA zostały już pobrane od krewnych przez naszych polskich partnerów.
Decyzja o zniesieniu moratorium na poszukiwania i ekshumacje szczątków polskich ofiar zbrodni OUN i UPA jest ważnym krokiem w kierunku uznania prawdy o tych zdarzeniach. Polska i Ukraina od wielu lat różni pamięć o roli Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów i Ukraińskiej Powstańczej Armii, która w latach 1943-45 dopuściła się ludobójczej czystki etnicznej na około 100 tys. polskich mężczyzn, kobiet i dzieci.
O ile dla strony polskiej była to godna potępienia zbrodnia ludobójstwa, o tyle dla Ukraińców był to efekt symetrycznego konfliktu zbrojnego, za który w równym stopniu odpowiedzialne były obie strony. Dodatkowo Ukraińcy postrzegają OUN i UPA wyłącznie jako organizacje antysowieckie, a nie antypolskie.
W przyszłości, Polska i Ukraina muszą współpracować, aby uznanąć prawdę o zdarzeniach, które miały miejsce w czasie II wojny światowej. Ekshumacje w Puźnikach są ważnym krokiem w tym kierunku, a ich wyniki mogą pomóc w uznaniu prawdy o zdarzeniach, które miały miejsce w tym miejscu.
Warto przypomnieć, że Polska i Ukraina mają wspólną historię, a zrozumienie i uznanie prawdy o przeszłości są ważne dla przyszłości obu krajów. Ekshumacje w Puźnikach są świadectwem współpracy między Polską i Ukrainą w celu uznania prawdy o zdarzeniach, które miały miejsce w czasie II wojny światowej.
Statystyczne dane:
* Około 100 tys. polskich mężczyzn, kobiet i dzieci zginęło w wyniku ludobójczej czystki etnicznej na Ukrainie.
* Od 50 do 140 Polaków zginęło w Puźnikach w nocy z 12 na 13 lutego 1945 r.
* 3 tygodnie to czas trwania ekshumacji w Puźnikach.
* 7 osób z ukraińskiej fundacji Wołyńskie Starożytności będzie uczestniczyć w pracach.
* Polska i Ukraina współpracują w celu uznania prawdy o zdarzeniach, które miały miejsce w czasie II wojny światowej.