W ramach programu „Czyste Powietrze”, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) podejmuje intensywne kontrole i weryfikacje dotacji przyznanych gospodarstwom domowym. Celem tych działań jest sprawdzenie, czy środki finansowe z programu są wykorzystywane zgodnie z umową.
Kontrole Dotacji
W ramach kontroli, NFOŚiGW weryfikuje sposób wykorzystania środków publicznych oraz zgodność realizacji projektów z miejscem wskazanym we wnioskach. Beneficjenci dotacji są zobowiązani do przedłożenia wymaganej dokumentacji oraz umożliwienia przeprowadzenia kontroli na miejscu. Wiceprezes NFOŚiGW, Robert Gajda, zwrócił uwagę na zidentyfikowane przypadki nadużyć, takie jak wielokrotne uzyskanie dofinansowania na podstawie przepisanych nieruchomości oraz wymuszanie udzielania pełnomocnictw. Ponadto, stwierdzono przypadki zawyżania kosztów kwalifikowanych do dofinansowania.
Skala Kontroli
Kontrole obejmują co dwudzieste gospodarstwo domowe, które otrzymało wsparcie w ramach programu w określonym okresie. Wartość potencjalnie nieprawidłowych umów szacuje się na około 600 milionów złotych. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej zgłosił do organów ścigania podejrzenia popełnienia przestępstw przez kilka podmiotów gospodarczych w związku z realizacją programu dotacyjnego.
Program „Czyste Powietrze”
Celem programu „Czyste Powietrze” było poprawa jakości powietrza w Polsce oraz wsparcie finansowe dla właścicieli nieruchomości modernizujących swoje systemy grzewcze i termomodernizujących budynki. Maksymalna kwota dotacji w ramach tego programu wynosiła nawet 136 200 zł. Jednak przeprowadzone kontrole wykazały liczne przypadki niewłaściwego wykorzystania środków programu.
Nieprawidłowa Realizacja Inwestycji
Nierzetelna realizacja inwestycji finansowanej z programu „Czyste Powietrze”, polegająca między innymi na nieusunięciu starych źródeł ciepła lub podaniu nieprawdziwych danych o dochodach, prowadzi do rozwiązania umowy o dofinansowanie i konieczności zwrotu otrzymanej dotacji wraz z odsetkami.
Wyniki Kontroli
Wyniki kontroli są alarmujące. Okazuje się, że niektórzy przedsiębiorcy nadużywali systemu, uzyskując wysokie prowizje za każdą zawartą umowę. Najskuteczniejsi sprzedawcy byli dodatkowo nagradzani luksusowymi samochodami, kosztownymi zegarkami oraz zagranicznymi wycieczkami. Handlowcy byli zobowiązani do przeprowadzenia od 20 do 50 wizyt domowych dziennie w celu pozyskania nowych klientów.
Konsekwencje
W przypadku stwierdzenia niezgodności z warunkami umowy, beneficjenci będą zobowiązani do zwrotu otrzymanych środków wraz z odsetkami za okres pięciu lat. Kontrole i weryfikacje dotacji są ciągłe i intensywne, aby zapobiec nadużyciom i zapewnić, że środki finansowe są wykorzystywane zgodnie z celem programu.