W erze cyfryzacji, płatności gotówkowe stopniowo tracą na znaczeniu w Europie. Europejski Bank Centralny (EBC) przeprowadził badanie, które ujawniło, że w 2024 roku udział gotówki w transakcjach w sklepach spadł do 52 proc., co oznacza znaczny spadek w stosunku do 80 proc. osiem lat temu.
W badaniu, które objęło 18 krajów strefy euro i 41 tysięcy respondentów, analizowano nie tylko zakupy w sklepach, ale także transakcje online i płatności między osobami (P2P). Wyniki pokazują, że płatności kartami są coraz popularniejsze, stanowiąc 45 proc. wartości transakcji w sklepach, podczas gdy gotówka stanowi 39 proc.
Coraz większe znaczenie zyskują także płatności mobilne, których udział od 2022 roku podwoił się, osiągając 6 proc. Wyniki różnią się w zależności od kraju, co wskazuje na różnice kulturowe i ekonomiczne między krajami strefy euro.
W dziewięciu krajach strefy euro, w tym w Niemczech, Francji i Włoszech, gotówka pozostaje dominującym środkiem płatniczym, wykorzystywana w co najmniej 50 proc. transakcji. Jednak w krajach Skandynawii, takich jak Szwecja i Dania, płatności bezgotówkowe dominują, a gotówka jest używana w mniej niż 30 proc. transakcji.
Demografia również wpływa na sposób płacenia. Starsze osoby, powyżej 65 roku życia, częściej korzystają z gotówki – w tej grupie 57 proc. transakcji jest realizowanych za pomocą fizycznego pieniądza. Wśród młodych ludzi, w wieku 18-24 lata, tylko 45 proc. transakcji jest realizowanych za pomocą gotówki.
Wykształcenie i dochody także odgrywają rolę w wyborze sposobu płatności. Osoby z wyższym wykształceniem i wyższymi zarobkami preferują płatności bezgotówkowe.
W płatnościach między osobami fizycznymi, gotówka nadal dominuje, stanowiąc 41 proc. transakcji, choć jej udział wartościowy to zaledwie 24 proc. Niemcy wyróżniają się na tle innych krajów strefy euro, ponieważ aż 74 proc. drobnych płatności P2P odbywa się tam za pomocą gotówki, co jest wynikiem znacznie wyższym niż średnia dla regionu.
Wyniki badań EBC pokazują, że cyfrowa rewolucja płatności jest w pełnym toku w Europie. Jednakże, gotówka pozostaje nadal ważnym środkiem płatniczym, szczególnie w płatnościach między osobami fizycznymi.
Zgodnie z prognozami, do 2027 roku udział gotówki w płatnościach w sklepach może spaść do 30 proc., co będzie oznaczało, że płatności bezgotówkowe staną się dominującymi w Europie.
Wyniki badań EBC są ważnym sygnałem dla przedsiębiorstw i instytucji finansowych, aby dostosować się do zmian w zachowaniach płatniczych mieszkańców strefy euro.