Zrównoważony rozwój (ESG – Environmental, Social, and Governance) stał się kluczowym elementem współczesnego biznesu. Choć na pierwszy rzut oka może wydawać się, że dotyczy głównie wielkich korporacji, rzeczywistość jest inna. Presja ze strony Unii Europejskiej, inwestorów, konsumentów i partnerów biznesowych coraz bardziej obejmuje także małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) w Polsce. Czy polskie firmy są na to przygotowane? Analiza danych wskazuje na zróżnicowany obraz, a droga do pełnej implementacji zasad ESG jest jeszcze daleka.
Wyzwania stojące przed polskimi firmami:
Raporty renomowanych firm doradczych, takich jak PwC i KPMG, malują dość pesymistyczny obraz gotowości polskich firm na wdrożenie standardów ESG. Raport PwC Polska „Wyboista droga do zrównoważonego rozwoju” wskazuje, że choć 48% polskich firm zadeklarowało publikację raportów ESG, to tylko 19% jest technologicznie przygotowanych na nowe, bardziej rygorystyczne wymogi raportowania wynikające z CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) i ESRS (European Sustainability Reporting Standards). Jeszcze bardziej niepokojący jest fakt, że zaledwie 20% firm uważa zrównoważony rozwój za integralny element swojej strategii biznesowej, a jedynie 22% przeprowadziło ocenę ryzyk ESG w swoim łańcuchu dostaw. Te dane sugerują, że wiele polskich firm traktuje ESG jako dodatek, a nie jako strategiczny filar działalności.
Raport KPMG „Benchmark klimatyczno-środowiskowy” dodatkowo podkreśla problemy z jakością raportowania. Tylko 56 z 100 największych firm w Polsce ujawnia dane dotyczące klimatu i środowiska, a średni wynik jakości raportów wynosi zaledwie 5,08 na 10 punktów. Oznacza to, że raportowanie ESG w Polsce pozostawia wiele do życzenia pod względem przejrzystości, rzetelności i kompleksowości.
Presja ze strony partnerów biznesowych:
Nawet bez bezpośrednich regulacji prawnych, polskie MŚP odczuwają presję ze strony większych firm. Kluczowi klienci, zwłaszcza międzynarodowe korporacje, coraz częściej wymagają od swoich dostawców i podwykonawców spełniania określonych standardów ESG. Dzieje się tak dlatego, że sami są lub wkrótce będą rozliczani z przestrzegania tych zasad przez swoich inwestorów i organy regulacyjne. Ignorowanie trendu ESG może skutkować utratą kontraktów i pogorszeniem pozycji na rynku.
Rola instytucji finansowych:
Na szczęście, polskie instytucje finansowe dostrzegają potencjał i wagę ESG. Banki, takie jak BNP Paribas czy PKO BP, oferują przedsiębiorcom narzędzia i wsparcie w procesie transformacji ESG, np. kalkulatory śladu węglowego. Te inicjatywy pokazują, że wdrożenie zasad ESG nie jest już tylko kwestią wyboru, ale realną koniecznością dla firm, które chcą utrzymać się na rynku i pozyskiwać finansowanie.
Konieczność strategicznego podejścia:
Firmy, które potraktują ESG jako priorytet, zyskają znaczną przewagę konkurencyjną. ESG to nie tylko zgodność z przepisami, ale przede wszystkim szansa na budowanie silniejszej marki, przyciąganie inwestorów i talentów oraz zwiększenie lojalności konsumentów. Wdrażanie zrównoważonych praktyk może przynieść korzyści finansowe w długoterminowej perspektywie, redukując koszty, zwiększając efektywność i otwierając nowe możliwości rynkowe. Kluczem do sukcesu jest jednak efektywne i przemyślane wdrożenie standardów ESG, obejmujące cały łańcuch dostaw i wartości.
Perspektywy na przyszłość:
Choć droga do pełnej implementacji zasad ESG w Polsce jest jeszcze daleka, obecne wyzwania stanowią również impuls do zmian. Coraz większa świadomość znaczenia zrównoważonego rozwoju wśród przedsiębiorców, wsparcie instytucji finansowych i rosnąca presja ze strony partnerów biznesowych powinny w efekcie przyspieszyć proces transformacji. Firmy, które przystosują się do nowych realiów, zyskają przewagę konkurencyjną i zbudują solidny fundament na przyszłość. Kluczowe jest jednak szybkie i zdecydowane działanie, a także zaangażowanie w edukację i wymianę najlepszych praktyk. Brak odpowiedniej reakcji może prowadzić do utraty pozycji na rynku i kłopotów finansowych.
