W Polsce trwa jeden z największych problemów, dotykający przedsiębiorców i państwa – nadużycia zwolnień chorobowych przez pracowników. Według danych Biura Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców, w pierwszym półroczu 2023 roku firmy wypłaciły aż 6,2 mld zł na wynagrodzenia chorobowe, co jest ogromnym obciążeniem dla sektora prywatnego i budżetu państwa.
Problematyczne zwolnienia chorobowe to nie tylko koszty finansowe, ale również powodują pogorszenie kultury pracy i wzrost nieuczciwej praktyki wśród pracowników. Nieuczciwość zwolnień chorobowych jest jednym z największych wyzwań, przed którymi stoją polskie przedsiębiorstwa. Pracownicy korzystają z nimi, aby wykonać prace domowe, takie jak remonty, malowanie czy pielęgnacja ogrodu, a nawet spożywać alkohol. Co więcej, niektórzy z nich traktują zwolnienie jako pozwolenie na dowolne działania, twierdząc, że „chory może chodzić”.
Według danych, aż 37 proc. kontroli zwolnień lekarskich wykazało nieprawidłowości, a średni wskaźnik absencji w lipcu wyniósł ponad 8 proc. Te alarmujące statystyki pokazują, jak pilna jest potrzeba zmian w systemie kontroli zwolnień chorobowych i eliminacji nadużyć.
Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej próbuje znaleźć rozwiązanie, proponując reformę, która zakłada przejęcie finansowania absencji chorobowej przez ZUS od pierwszego dnia niezdolności do pracy oraz podniesienie świadczeń chorobowych z 80 proc. do 100 proc. wynagrodzenia. Jednak ekspertom zdaje się, że proponowane zmiany mogą przyczynić się do zwiększenia dziury budżetowej i jeszcze bardziej nasilić problem nadużywania L4.
Wbrew temu, co proponuje Ministerstwo, priorytetem powinno być wyeliminowanie patologii, a nie tylko przesunięcie ciężaru finansowania zwolnień na ZUS. Bez zdecydowanych działań i mądrych zmian legislacyjnych, straty ponoszone przez firmy i budżet państwa będą rosły, a kultura pracy w Polsce może ulec trwałemu wypaczeniu.
Jeśli chcemy zapobiec dalszemu rozwojowi tej patologii, musimy podjąć zdecydowane kroki, aby wyeliminować nieprawidłowości i powrócić do pierwotnej funkcji zwolnień chorobowych. Tylko w ten sposób będziemy mogli ograniczyć skalę nadużyć i przywrócić uczciwość wśród pracowników.
Ostatecznie, czas na rzeczową debatę i skuteczne rozwiązania, które przywrócą zwolnieniom lekarskim ich pierwotną funkcję i ograniczą skalę nadużyć.