Wśród tysięcy zdjęć, które znajdują się w Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej (IPN), jest jedno, które wyjątkowo wzrusza i budzi pytania. To zdjęcie przedstawia młodą matkę, ojca i nowo narodzone dziecko, otoczone ruinami Warszawy, które miały miejsce podczas powstania warszawskiego.
Dzięki pomocy internautów i mediów, udało się zidentyfikować osoby przedstawione na zdjęciu. To Barbara Niemiec (wcześniej Bartoś) z d. Piątkowska, jej mąż Bolesław Bartosz i córka Jadwiga. Rodzina mieszkała wówczas na ul. Próżnej 9 w Warszawie, gdzie mała Jadwiga przyszła na świat.
Historia Barbary Niemiec
Barbara Piątkowska, urodzona w 1922 roku, została wywieziona na roboty przymusowe do Niemiec w kwietniu 1941 roku. Początkowo pracowała w fabryce amunicji, następnie w fabryce obuwniczej. W lipcu 1942 roku uciekła z robót i dotarła do Warszawy, gdzie wyszła za mąż. Zmiana nazwiska udaremniła jej aresztowanie i ponowną wywózkę.
Córka Barbary, Jadwiga, urodziła się 28 sierpnia 1944 roku, w trudnych czasach powstania warszawskiego. Rodzina szczęśliwie przeżyła powstanie i trafiła do obozu w Pruszkowie. Barbara przekazała córkę mężowi, by uchronić go przed represjami. Sama trafiła do transportu do Niemiec, ale udało się jej uciec i połączyć z rodziną. Po wojnie powrócili do Warszawy i zamieszkali na Próżnej.
Zapisy historii w Archiwum IPN
Dziękujemy panu Stefanowi Piątkowskiemu, synowi Barbary Niemiec, za opowiedzenie o losach swojej siostry i rodziny. W trakcie spotkania z mediami, pan Stefan pokazał album pięknych rodzinnych zdjęć siostry i siostrzenicy. Po spotkaniu przyprowadzimy go do zwiedzenia pracowni konserwacji, digitalizacji i magazynu archiwalnego, gdzie mógł zobaczyć, w jaki sposób zabezpieczamy, skanujemy i przechowujemy archiwalia.
Rola zdjęć w historianach Warszawy
Fotografia Barbary Niemiec i jej rodziny jest typowa dla losów tysięcy warszawiaków z jej pokolenia. Zdjęcia takie, wykonane podczas powstania, były wykorzystywane w gazetkach ściennych i powstańczej prasie, budziły wolę przetrwania i dawały nadzieję. Dzisiaj pozwalają nam poznać wielką historię naszej stolicy przez pryzmat osobistych losów jej mieszkańców.
Według szacunków, podczas powstania warszawskiego zginęło około 150 tys. cywilów, a 700 tys. zostało wysiedlonych. Łączne straty wojenne Warszawy oszacowano na 85% zabudowy i infrastruktury miasta. Dziś, dzięki takim zdjęciom, możemy docenić heroizm i siłę nadziei mieszkańców Warszawy, którzy przetrwali ten tragiczny okres.
