System kaucyjny w Polsce przeszedł przez wielomiesięczne konsultacje i debaty, ale w końcu stał się faktem. Prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi, przesuwając start systemu o dziewięć miesięcy. Od 1 października 2025 roku mieszkańcy Polski będą mogli korzystać z nowego systemu kaucyjnego, którego celem jest uszczelnienie obiegu kaucji, zwiększenie efektywności i transparentności, a także redukcja ilości odpadów komunalnych.
Gminy i sklepy w roli kluczowej
Nowe przepisy nakładają na gminy obowiązek utworzenia co najmniej jednego stacjonarnego punktu odbioru opakowań. Sklepy o powierzchni powyżej 200 m² będą zobowiązane do przyjmowania pustych opakowań i zwracania kaucji. Mniejsze sklepy również będą mogły pobierać kaucję, jednak ich udział w systemie odbioru opakowań pozostanie dobrowolny. Dzięki temu mieszkańcy będą mieli łatwiejszy dostęp do punktów odbioru opakowań i świadomość ochrony środowiska będzie wzrastać.
Zamknięty system obiegu kaucji
Kluczowym elementem nowych przepisów jest stworzenie zamkniętego systemu obiegu kaucji, który zapewni monitorowanie przepływów finansowych, eliminację nadużyć oraz efektywniejsze zarządzanie środkami. System gwarantuje również, że sklepy otrzymają zwrot kaucji faktycznie wypłaconej konsumentom przez operatorów systemu.
Rodzaje opakowań objęte systemem
Nowe przepisy wyłączają z systemu kaucyjnego opakowania po mleku i produktach mlecznych, jednocześnie harmonizując oznakowanie opakowań logotypem systemu kaucyjnego. System obejmie trzy rodzaje opakowań: plastikowe butelki do 3 litrów, metalowe puszki do 1 litra oraz, od stycznia 2026 roku, szklane butelki wielorazowego użytku o pojemności do 1,5 litra.
Kaucja i zwrot
Kaucja będzie naliczana przy wprowadzaniu napoju na rynek, a jej zwrot dla konsumentów będzie możliwy bez konieczności okazania paragonu. Nieodebrane kaucje zostaną przeznaczone na finansowanie systemu, co ma zachęcić do zwrotu opakowań i zwiększyć recykling oraz ponowne wykorzystanie surowców.
Czas na zmiany
Choć nowelizacja zamyka kilkuletnie prace nad ustawą, nie obyło się bez kontrowersji. Część interesariuszy wskazywała na niedociągnięcia i brak kluczowych regulacji, które mają zostać uzupełnione w kolejnych etapach wdrażania systemu. Nowe przepisy mają na celu zmniejszenie ilości zmieszanych odpadów komunalnych, zwiększenie poziomu recyklingu i dostosowanie polskiego prawa do europejskich standardów.
Warto podkreślić, że nowy system kaucyjny jest ważnym krokiem w kierunku ochrony środowiska i zmniejszenia ilości odpadów komunalnych. Według danych GUS, w 2020 roku w Polsce wyprodukowano 12,4 mln ton odpadów komunalnych, z czego tylko 34% zostało poddanych recyklingowi. Nowy system kaucyjny ma pomóc w zmniejszeniu tej liczby i wzroście poziomu recyklingu.
Dlatego warto wspomóc nowy system kaucyjny i wziąć udział w tworzeniu lepszej przyszłości dla naszego środowiska. Wybierzmy zwrot opakowań i wspierajmy ochronę środowiska!
